Mika's mirror: Τοξικοί άνθρωποι και η επιρροή τους στη ζωή μας.
Αυτός ο κόσμος στον οποίο ζούμε μας επιφυλάσσει καθημερινά πολλές εκπλήξεις. Με το πάτημα ενός και μόνο κουμπιού στην τηλεόραση ή μ' ένα κλικ στον υπολογιστή έρχεσαι αντιμέτωπος με δεκάδες χιλιάδες αρνητικά γεγονότα που συμβαίνουν τριγύρω. Η οικονομική κρίση, οι πόλεμοι και οι φυσικές καταστροφές αλλά και η εγκληματικότητα, είναι ουκ ολίγα σοκαριστικά συμβάντα που περιβάλλουν τη ζωή μας. Έτσι, περιτριγυρισμένοι από την κοινωνική πίεση που δεχόμαστε, αυτόματα επηρεαζόμαστε σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, ανήμποροι πολλές φορές να αντιμετωπίσουμε με θετική ματιά τις καταστάσεις. Μέσα στην ψυχή μας όλοι τρέφουμε θετικότητα και αρνητικότητα, γινόμαστε όμως αυτό που οι ίδιοι επιλέγουμε. Επομένως, κάποια άτομα μπορούν να λειτουργήσουν ως φως και κινητήριος δύναμη για τους ίδιους αλλά και για τους γύρω τους και κάποιοι άλλοι, αυτοί που πάντα βλέπουν το ποτήρι μισοάδειο, θα σε παρασύρουν και θα σε βυθίσουν στο σκοτάδι. Έχεις αναρωτηθεί ποτέ σε ποια από αυτές τις δύο κατηγορίες κατατάσσεσαι; Έχεις ξανακούσει ποτέ τον όρο «τοξικός άνθρωπος»; Αν ναι, γνωρίζεις τα χαρακτηριστικά ενός τέτοιου ατόμου ή πως να τον αντιμετωπίσεις;

Στην ψυχολογία, με τον όρο «τοξικός» χαρακτηρίζουμε αυτόν που μπορεί να βλάψει την ψυχοσυναισθηματική αλλά και την σωματική μας υγεία. Σχέσεις στις οποίες κυρίαρχα στοιχεία είναι η ζήλεια, η ανασφάλεια, ο εθισμός και η καταρράκωση της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού. Είναι εξαρτημένες σχέσεις που μας δημιουργούν έντονη σύγχυση, άγχος, θυμό, καταπίεση καταλήγοντας συχνά σε συγκρούσεις. Τοξικός μπορεί να θεωρηθεί ο οποιοσδήποτε. Από τον συνάδελφο μας στη δουλειά, τον φίλο/η, τον γονιό, τον συγγενή μέχρι και τον σύντροφο μας. Έρευνες δείχνουν πως ο ανθρώπινος εγκέφαλος τείνει να εστιάζει και να μεγαλοποιεί οτιδήποτε αρνητικό εξού και «όλοι μας θυμόμαστε τα άσχημα πιο έντονα και με περισσότερες λεπτομέρειες.» Γράφει ο κοινωνιολόγος και πρώην καθηγητής του Πανεπιστημίου Στανφορντ, Κλίφορντ Νας, στους New York Times. Επιπρόσθετα, η αρνητικότητα μπορεί να εξασθενήσει το ανοσοποιητικό σύστημα και να μας οδηγήσει σε χρόνια προβλήματα υγείας όπως ενοχλήσεις στο στομάχι, λοιμώξεις, υπέρταση, παθήσεις της καρδιάς κτλ.
«Οι τοξικοί
άνθρωποι προσδένονται σαν τσιμεντόλιθοι στους αστραγάλους σας και σας
προσκαλούν να κολυμπήσετε στο δηλητηριασμένο νερό τους.» -John Mark Green

Θα τους συναντήσεις με τη μορφή ευγενικών ανθρώπων που
όμως πίσω από τη μάσκα που φορούν κρύβεται ένα κακεντρεχές υπονοούμενο,
σερβιρισμένο με ένα ειρωνικό χαμόγελο που μόνο αληθινό δεν είναι. Από το στόμα
τους θα ακούσεις να βγαίνουν συνεχώς μόνο κακόβουλα σχόλια, έτοιμοι να
κατασπαράξουν όποιον βρεθεί στο δρόμο τους. Έχουν την τάση να γίνονται
επικριτικοί, επιθετικοί, είναι μονίμως αρνητικοί και εκπέμπουν επανειλημμένα μία
μιζέρια. Δεν είναι ποτέ ικανοποιημένοι και θεωρούν ότι όλα πρέπει να
περιστρέφονται γύρω από αυτούς. Σε θυμούνται μόνο όταν χρειάζονται κάτι από
εσένα. Γνωρίζουν καλά τους φόβους και τις αδυναμίες σου και ξέρουν πως να το εκμεταλλευτούν
για να σε υποτιμήσουν, να σε προσβάλουν και να σε στεναχωρήσουν. Δεν έχουν ηθικούς φραγμούς, ζηλεύουν
υπερβολικά και η συμπεριφορά τους τις περισσότερες φορές είναι διφορούμενη. Από
την μία μπορεί να λειτουργήσουν πολύ ανταγωνιστικά και από την άλλη να
μεταμορφωθούν σε άτομα πέραν του δέοντος αγνά κι ευγενικά. Επιζητούν συνεχώς
την προσοχή, προσπαθούν να χειραγωγήσουν τους άλλους (χειριστικά άτομα),
αρνούνται την πραγματικότητα και αποποιούνται τις ευθύνες τους, θεωρώντας πως
για ότι τους συμβαίνει πάντα φταίνε οι άλλοι. Είναι νάρκισσοι, υπερόπτες και
γκρινιάζουν διαρκώς ιδιαίτερα όταν δεν πραγματοποιούνται οι επιθυμίες τους.
ΕΡΩΤΗΜΑ:
• Γιατί μερικοί άνθρωποι αρέσκονται στο να μειώνουν κάποιον; Τι μπορεί να τους οδηγήσει σε τέτοιου είδους συμπεριφορές;
Η κακία που αποπνέουν πηγάζει καθαρά από δικές τους προσωπικές ανασφάλειες και κόμπλεξ και έχει να κάνει καθαρά με την σχέση και τη χαμηλή αυτοεκτίμηση που έχουν οι ίδιοι για τον εαυτό τους. Προσπαθούν να εξυψώσουν το δικό τους εγώ, ρίχνοντας τους άλλους για να νιώθουν αυτοί ανώτεροι. Στο χέρι σας είναι εάν θα επιλέξετε να τους κρατήσετε στην ζωή σας ή αν θα τους απομακρύνετε. Άλλωστε, όπως διάβασα και κάπου τις προάλλες: « Όταν κάποιος σε προσβάλλει, απλά θέλει να ξεφορτωθεί τα σκουπίδια που κουβαλάει ο ίδιος. Το αν θα γίνεις το απορριμματοφόρο του, είναι δική σου επιλογή.»
Είναι δύσκολο να αναγνωρίσεις έναν τοξικό άνθρωπο και τις περισσότερες φορές μπορεί να σου κοστίσει πολύ χρόνο και ενέργεια μέχρι να κατανοήσεις ότι πρέπει να τον αποβάλεις από την ζωή σου. Αργά ή γρήγορα όμως θα το αντιληφθείς αλλά το κυριότερο... θα το αισθανθείς. Εμπιστεύσου την διαίσθησή και το ένστικτο σου. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι αδύνατον να τους αποκόψεις εντελώς από την ζωή σου τουλάχιστον, όμως, αυτό που μπορείς σίγουρα να κάνεις είναι να προστατεύσεις τον εαυτό σου από αυτούς.
Μάθε να θέτεις και να υπερασπίζεσαι τα όρια σου. Περιόρισε τον χρόνο που περνάς μαζί τους και μην προσπαθείς να εξηγήσεις την συμπεριφορά τους. Μη διαφωνείς μαζί τους γιατί το μόνο που θα καταφέρεις είναι να χαλάσεις την ηρεμία σου χωρίς λόγο. Χρησιμοποίησε την λογική σου, κάτι που οι ίδιοι αποφεύγουν να κάνουν και προσπάθησε να ανακαλύπτεις κάτι θετικό σε οποιαδήποτε κατάσταση βιώνεις. Με αυτόν τον τρόπο ο εγκέφαλος σου θα μάθει να εστιάζει σε έναν θετικό τρόπο σκέψης και η αντίληψη σου θα γίνει πιο ανοιχτή. Μην τους επιτρέπεις να σε θυμώνουν και μην αφήνεις την δική τους νοοτροπία να σε επηρεάζει. Επίσης, η δημιουργία εικόνων (διακοπές, θάλασσα, ήλιος, χρώματα), θα σε βοηθήσουν να αποκτήσεις τον έλεγχο των συναισθημάτων σου. Ξυπνώντας κάθε πρωί κάνε όμορφες και θετικές αυτο-επιβεβαιώσεις που θα σε ενδυναμώσουν. Μη ξεχνάς να χαμογελάς συχνά μέσα στην ημέρα σου, συνθέτοντας σιγά σιγά ένα γαλήνιο και αισιόδοξο μυαλό που τίποτα και κανείς δε μπορεί να επηρεάσει.

Ένας τοξικός άνθρωπος δεν είναι απίθανο να αλλάξει. Φτάνει μόνο να το θελήσει ο ίδιος και να επιδιώξει να βελτιώσει την σχέση που έχει με τον εαυτό του. Άλλωστε, αυτή θεωρείται και η σημαντικότερη σχέση που μπορεί να αποκτήσει κανείς και θα κρατήσει μια ζωή. Μόλις νιώσει πως είναι έτοιμος και ανοίξει την καρδιά του, θα κυνηγήσει την προσωπική του αυτογνωσία και με σκληρή δουλειά θα αντιληφθεί σωστά τι τον ώθησε στο να γίνει ένας τέτοιος άνθρωπος.
Μην επιτρέπεις σε κανέναν να σου καταστρέφει τις φιλοδοξίες και τα όνειρα σου. Εσύ είσαι ο κυρίαρχος των σκέψεων σου και μπορείς να κατακτήσεις τις κορυφές που επιθυμείς. Να θυμάσαι πως δεν μπορείς να αλλάξεις κανέναν, μοναχά εσένα. Η αποδοχή και η αγάπη για τον εαυτό σου είναι εφόδια που πρέπει οπωσδήποτε να σε συντροφεύουν. Στο ταξίδι της ζωής σου, οι μόνες κενές θέσεις που χρειάζεται να γεμίσεις είναι των ανθρώπων που θα σε στηρίζουν στον απόλυτο βαθμό και θα σου προσφέρουν όλ' αυτά που αξίζεις, δηλαδή τίποτα λιγότερο από τα πάντα.

ΜΙΚΑΕΛΛΑ ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ
BSc (Hons) Psychology
Κάντε Like στη σελίδα μας στο Facebook.
Διαβάστε επίσης: