Πώς μπορεί να ενταχθεί στη διατροφή μας;
Ο κρόκος βρίσκεται στην αγορά είτε σε μορφή σκόνης είτε σε μορφή νηματιδίων. Μπορείτε να τον χρησιμοποιήσετε στη μαγειρική σας προσδίδοντας στο φαγητό σας έντονο χρώμα και μια ευχάριστη πικάντικη γεύση, χάρη στο πλούσιο άρωμα και στο έντονο πορτοκαλί του χρώμα.
Ωστόσο θα πρέπει να αποφύγετε τις υπερβολές, μιας και η αυξημένη δοσολογία θα πικρίσει το φαγητό σας. Εάν αποφασίσετε να προσθέσετε τον Κρόκο σε μορφή σκόνης, φροντίστε να διαλύσετε μία μικρή ποσότητα αρχικά σε νερό.
Από την άλλη εάν αποφασίσετε να τον προσθέσετε στη μορφή νηματιδίων, αφήστε τα πρώτα να μουλιάσουν σε λίγο νερό πριν το μαγείρεμα και έπειτα προσθέστε τα στο φαγητό σας είτε μαζί με το νερό τους είτε μόνο το νερό που θα έχει αρωματιστεί με τα συστατικά του.
Υπάρχει κίνδυνος να προκληθεί τοξικότητα από αυξημένη δόση;
Οι δόσεις έως και 1,5 gr σαφράν ημερησίως θεωρούνται ασφαλείς. Σε κλινικές μελέτες που διεξήχθησαν σε υγιείς εθελοντές, η χορήγηση δισκίων σαφράν 200 και 400 mg για μία εβδομάδα δεν αποκάλυψε αλλαγές στη γενική κατάσταση της υγείας των εθελοντών,ενώ μετά από θεραπεία ενός μήνα με δισκία κροκίνης 20 mg, παρατηρήθηκαν μόνο μικρές αλλαγές στις αιματολογικές εξετάσεις, χωρίς όμως να αναφερθούν σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες.
Διάφορες μελέτες αναφέρουν ότι η δόση των 30 mg / ημέρα φαίνεται να είναι αποτελεσματική για την αντιμετώπιση ασθενειών όπως είναι η κατάθλιψη, παρόλα αυτά παρατηρήθηκαν τοξικές επιδράσεις σε δόσεις των ≥5 gr κρόκος.
Ο κρόκος μπορεί να θεωρηθεί ως ένα ασφαλές μη τοξικό εκχύλισμα, ωστόσο απαιτούνται μακροπρόθεσμες και μεγάλης κλίμακας έρευνες για να διασαφηνιστεί η επίδραση του σαφράν και των συστατικών του στην ανθρώπινη υγεία.
Στον περιορισμένο αριθμό κλινικών δοκιμών που διεξήχθησαν μέχρι σήμερα, η χορήγηση εκχυλίσματος σαφράν, σε δόσεις κυμαινόμενες από 20 έως 200 mg / ημέρα για 10 ημέρες έως αρκετές εβδομάδες, βρέθηκε αποτελεσματική και ασφαλής χωρίς σημαντικές ανεπιθύμητες ενέργειες, κυρίως σε άτομα με ασθένειες του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, καθώς και ψυχολογικές διαταραχές όπως η νόσος του Alzheimer και η κατάθλιψη.
Ποια είναι η διαδικασία συλλογής;
Η διαδικασία συλλογής είναι ιδιαίτερα επίπονη και λεπτή, αφού τα τρία στίγματα του ύπερου από κάθε λουλούδι πρέπει να συλλεγούν με το χέρι και αφού απλωθούν σε δίσκους πρέπει να αφεθούν να στεγνώσουν στον ήλιο, ή σε φωτιά με ξυλάνθρακα. Για 0,45 κιλά σαφράν απαιτούνται 75000 άνθη. Σήμερα στην Ελλάδα παράγονται περίπου 10 τόνοι κρόκου εξαιρετικής ποιότητας (κυρίως στην περιοχή της Κοζάνης), η μεγαλύτερη όμως ποσότητα εξάγεται, καθώς η Ελληνική κουζίνα δείχνει να έχει "ξεχάσει" τη χρήση του. Διατίθεται σε δύο μορφές, νηματίδια και σκόνη, σε ειδικές συσκευασίες.
Ο κρόκος περιέχει τα καροτενοειδή κροκίνες και κροκετίνη, υπεύθυνα για το χρώμα των στιγμάτων. Τα στίγματα περιέχουν επίσης αρωματικό αιθέριο έλαιο, με κύριο συστατικό τη σαφρανάλη. Αλλο συστατικό είναι η πικρο-κροκίνη, υπεύθυνη για την ιδιαίτερη του γεύση.
Μπορεί να ενισχυθεί το άρωμα του κρόκου;
Για να ενισχυθεί το άρωμα του κρόκου, μπορούμε να καβουρδίσουμε για ένα με δύο λεπτά σε ένα στεγνό (και αντικολλητικό) τηγάνι λίγα στίγματα και στη συνέχεια να τα χρησιμοποιήσουμε στο φαγητό, ή το ποτό μας. Μπορεί να προστεθεί πρακτικά σε όλα τα βραστά φαγητά (ειδικά στις σούπες) και χαρίζει ένα ζωηρό κίτρινο χρώμα (όπως στην κλασσική γαλλική σούπα "μπουγιαμπέσα" και στο ισπανικό ριζότο "παέγια"). Επίσης, γάλα με κρόκο, καταπραϋντικό ποτό που μπορεί να βοηθήσει στην ελάφρυνση καρδιακών προβλημάτων (βραστέ 1 φλιτζάνι γάλα, προσθέστε μια πρέζα κρόκου και σιγοβράσει για δύο λεπτά, το πίνετε μία φορά την μέρα).
Ένα πολύ καλό αφέψημα γίνεται διαλύοντας δύο με τρία "στίγματα" ζαφοράς σε μισό φλιτζάνι βραστό νερό. Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε ζαφορά μαζί με κάποιο άλλο γνωστό ρόφημα, όπως το τσάι του βουνού, το τίλιο, κλπ. Υπάρχει επίσης ένα μαλακτικό σιρόπι που χρησιμοποιείται σε κρυολογήματα (με βήχα, απόχρεμψη κλπ), το οποίο έχει σαν κύρια συστατικά το μέλι, το μάραθο και τον κρόκο.